การทานอาหารให้อร่อยนอกจากฝีมือในการปรุงแล้วอุปกรณ์ที่ดีก็นับว่ามีส่วนสำคัญไม่น้อย เพราะเครื่องมือแต่ละอย่างย่อมถูกสร้างขึ้นมาเพื่อวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกัน และหนึ่งในเครื่องครัวที่ทุกบ้านบนโลกนี้ต้องมีนั่นก็คือ ช้อน และคุณรู้หรือไม่ว่า ช้อนที่ดีจะช่วยทำให้คุณทานอาหารอร่อย แต่ช้อนนั้นมีกี่ประเภทกันล่ะ? บทความนี้มีคำตอบ
ความเป็นมาของช้อน
หากจะกล่าวว่าภาษาของมนุษย์นั้นถือเป็นสิ่งประดิษฐ์ชิ้นแรกๆที่กำเนิดขึ้นบนโลก ช้อนก็คืออีกหนึ่งสิ่งประดิษฐ์ที่เก่าแก่ไม่แพ้กัน เพราะมนุษย์นับตั้งแต่หมดจากยุคไดโนเสาร์ที่การทานอาหารมักใช้มือเป็นหลักจนมาสู่ยุคที่มนุษย์สามารถใช้ไฟในการประกอบอาหาร และเริ่มเรียนรู้ที่จะปรุงรสชาติอาหารด้วยวัตถุดิบที่หาได้อย่างง่าย นี่เองจึงเป็นจุดเริ่มต้นของช้อน
ในวัฒนธรรมเอเชียนช้อนคือเครื่องประดับชนิดหนึ่งที่มีไว้เพื่อบ่งบอกฐานะ เพราะแม้จะมีการแพร่หลายของวัฒนธรรมการกินด้วยช้อนแล้วแต่การจะหาซื้อก็เป็นเรื่องยากและมีราคาสูง โดยเมื่อ 2000 ปี ก่อนคริสตกาล ราชวงศ์ชางของจีน มักนิยมใช้ช้อนที่ทำจากเซรามิค ซึ่งนับว่าเป็นวิทยาการสูงสุดแล้วในสมัยนั้นก่อนที่ต่อมามนุษย์จะเริ่มนิยมนำโลหะมารีดให้บางแล้วขึ้นรูปเป็นช้อน
ช้อน ทำให้อาหารอร่อยไรได้อย่างไร?
วัสดุที่นำมาใช้ทำช้อนนั้นมีด้วยกันหลายชนิด ซึ่งแต่ละชนิดก็ให้ความรู้สึกที่แตกต่างกันออกไป เช่น
- ช้อนเซรามิค เป็นช้อนที่มีความหนา เทอะทะ เหมาะสำหรับการตักน้ำซุปหรืออาหารเหลวเพื่อซด ด้วยคุณสมบัติที่ดีกว่าช้อนประเภทอื่นๆคือมันสามารถเก็บความร้อน-เย็นได้เป็นอย่างดี ผิวสัมผัสลื่นไม่บาดปาก สำหรับผู้ไม่เคยใช้อาจรู้สึกไม่ชินและทานลำบาก
- ช้อนสังกะสี ในอดีตช้อนชนิดนี้จะถูกเคลือบด้วยสีเขียวกันสนิม เป็นช้อนที่มีความบาง นิยมมากในไทย มีราคาถูก แต่เมื่อใช้ไปนานวันวัสดุเคลือบผิวจะหลุดลอกและเกิดสนิมทำให้รบกวนรสชาติของอาหาร
- แสแตนเลส เป็นช้อนที่นิยมมากที่สุดในปัจจุบัน เนื่องจากการเก็บรักษาที่ง่ายไม่ต้องกลัวสนิม หาซื้อง่าย ราคาถูก เมื่ออมช้อนเปล่าที่มีรถชาติเปรี้ยวๆ นั่นเกิดจากการทำปฏิกิริยาระหว่างน้ำลายกับแสแตนเลส ซึ่งสำหรับนักชิมก็อาจจะมองว่านี่คือปัญหาที่ทำให้รถชาติอาหารคลาดเคลื่อน
- พลาสติก ช้อนประเภทนี้มีด้วยกันหลายเกรด แต่วัตถุประสงหลักคือใช้แล้วทิ้ง ควรเลือกเกรดที่ดีและหลีกเลี่ยงการใช้งานในซุปร้อน ในช้อนพลาสติกคุณภาพต่ำจะมีขอบที่คมราวกับมีดทำให้บาดปากทำให้เสียอรรถรสในการกิน
- อื่นๆ ไม่ว่าวัสดุอะไรก็สามารถนำมาทำเป็นช้อนได้ เช่น ไม้ ทองคำ กระดูกสัตว์ เปลือกหอย เป็นต้น ซึ่งช้อนในประเภทนี้มักมีราคาสูงหาซื้อได้ยาก
ช้อนมีกี่ชนิด?
โดยทั่วไปแล้ว บนโต๊ะอาหารของทุกบ้านมักจะมีแค่ ช้อนยาว ส้อมยาว และช้อนสั้น ซึ่งเพียงเท่านี้ก็นับเพียงพอแล้ว แต่คุณรู้หรือไม่ว่าช้อนส้อมนั้นมีถึง 23 ชนิด ซึ่งแต่ละชนิดก็มีหน้าที่และชื่อเรียกแตกต่างกันออกไป แต่สำหรับบทความนี้เราจะยกตัวอย่างมาเพียงแค่ช้อนเท่านั้น
1.ช้อนคาว – ส้อมคาว (Dinner Spoon)
ช้อนคาว – ส้อมคาว หรือ “Dinner Spoon” เป็นช้อนส้อมที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย มีขนาดใหญ่และเป็นที่นิยมในการรับประทานอาหารคาวต่างๆ แบบหลายชนิด ช้อนคาวมักมีลักษณะเป็นแผ่นที่คอยาวและขอบคม ทำให้มีความสามารถในการตัดและหยิบอาหารได้ง่าย ทั้งสองชิ้นนี้มักถูกใช้ในการรับประทานร่วมกัน โดยช้อนทำหน้าที่รองรับ ส้อมใช้ในการเขี่ยหรือเสียบ
2.ช้อนชา (Tea Spoon)
ช้อนชาหรือ “Tea Spoon” เป็นช้อนขนาดเล็กที่ใช้สำหรับดื่มน้ำชาหรือกาแฟ มีขนาดที่พอดีสำหรับการใช้งาน นั่นเพราะแก้วสำหรับดื่มชาจะมีขนาดเล็กและตื้นช้อนชนิดนี้จึงเหมาะสมกันมากที่สุด
3.ช้อนซุป (Soup Spoon)
ช้อนซุปหรือ “Soup Spoon” เป็นช้อนที่มีขนาดใหญ่และลำตัวที่อ้วนกลมและขอบสูงกว่าช้อนคาว ใช้ในการรับประทานซุปและอาหารเหลวอื่นๆ ด้วยตัวช้อนทำให้สามารถตักน้ำซุปได้อย่างง่ายดายในปริมาณที่มากพอ เมื่อทานด้วยช้อนนี้จะซดซุปได้อย่างชื่นใจ
4.ช้อนไอศครีม (Ice Cream Spoon)
ช้อนไอศครีมหรือ “Ice Cream Spoon” เป็นช้อนที่มีขอบแบน บาง และเล็กกว่าช้อนชา เมื่อตักลงบนเนื้อไอศกรีมจะมีขนาดพอดีคำ และตักขึ้นได้อย่างงายได้กว่าช้อนประเภทอื่นๆ ที่สำคัญขนาดช้อนที่เล็กและแบนนี้จะทำผู้ทานรู้สึกได้ถึงความหอมของไอศครีมและยังให้ความรู้สึกเหมือนกับมีปริมาณมาก
5.ช้อนโต๊ะ (Table Spoon)
ช้อนโต๊ะหรือ “Table Spoon” ช้อนโต๊ะในที่นี้ไม่ได้หมายถึงช้อนสำหรับตวงแต่คือช้อนที่ใช้งานทั่วไป มีรูปลักษณ์คล้ายกันกับช้อนคาวเพียงความตัวช้อนจะมีความรีและเรียวกว่า
6.ช้อนหวาน (Dessert Knife)
ช้อนหวานหรือ “Dessert Knife” เป็นมีดที่ใช้ในการรับประทานอาหารหวาน เช่น พาย, ไอศครีม, และของหวานอื่นๆ ช้อนหวานมักมีลักษณะแบบพิเศษที่ทำให้เหมาะสำหรับการรับประทานของหวาน รูปลักษณ์ดูคล้ายกับช้อนชาเพียงแต่มีด้านที่ยาวกว่าทำให้จับสะดวกมือ
7.ช้อนเสริฟ (Serving Spoon)
ช้อนเสริฟหรือ “Serving Spoon” เป็นช้อนที่ใช้ในการเสิร์ฟอาหารจานใหญ่ เช่น ผัก, สลัด, หรืออาหารจานหลักขนาดใหญ่ ช้อนเสริฟมักมีขนาดใหญ่และมีความจุที่สามารถรับประทานอาหารได้มาก โดยลักษณะเหมือนกับช้อนซุปที่มีหัวกลมใหญ่แต่ก้นไม่ลึก ด้านโคนของช้อนถูกตัดออกเป็นเหลี่ยมเชื่อมต่อกับด้ามจับ แม้จะสามรถใช้รับประทานอาหารได้โดยตรงแต่ก็ไม่เป็นที่นิยม มักนำมาใช้สำหรับเป็นช้อนกลางตักของแห้งหรือสำหรับตักเสริฟ
สรุป
ช้อนที่ดีจะช่วยทำให้คุณทานอาหารอร่อย แต่อย่างไรก็ตามก็ขึ้นอยู่กับรสชาติของอาหารด้วย เพียงแค่เลือกใช้ช้อนแต่ละประเภทให้เหมาะสมเท่านั้นก็เพียงพอแล้ว